7)ORTA ASSUR YASALARI
[§ 10 -
.[sum-ma ailu (LU) qi-ip-ta ]
sa tap-pa-i-su u-ta-tir [il-ta-!ar ub-ta-e-ru- ]
su uk-ta-i-nu-su [sar-ra-aq] su-ut u hi-ta sa sarri (LUGAL)
[ki-i libbi (SAbi)-su ]e-im-mi-du-us]
Kol. l
§ 1)- Eger bir kadin, ister bir beyin esi, ister bir beyin kizi olsun, tanri evine girer (ve) tann evinden kutsal hücreye (ait) herhangi bir seyi çalarsa (ve) elinde yakalanirsa, ister onu suçladiklari (zaman), ister bu suçu ispat ettikleri zaman delili alip, (kadina ne yapilacagini) tanriya soracaklar, emrettigi gibi muamele edeceklerdir.
§ 2)- Eger bir kadin, ister bir bey esi, ister bir bey kizi olsun, küfür söylerse (ederse) veya düsük çeneli ise o kadin cezasini çekecek, kocasina, ogullarina, kizlarina dokunmayacaklardir .
§ 3) -Eger bir adam hasta veya ölüyse (ölü iken), karisi, evinden herhangi bir seyi çalar (ve) (onu) bir adama veya bir kadina veya herhangi ikinci bir sahsa verirse, adamin karisini ve ( çalinmis mali) kabul edenleri öldüreceklerdir. Eger sag olan adamin karisi, esinin evinden (bir sey) çalarsa, bir adama veya bir kadina veya herhangi ikinci bir kimseye verirse, adam karisini suçlar ve ona ceza yükler. Adamin karisinin elinden (çalinmis mali) alan alici (onu geri) verecektir. Adamin karisina yükledigi suçun aynini alici(ya) yükleyeceklerdir.
§ 4)-Eger bir erkek köle veya kadin köle, (hür) bir adamin karisinin elinden herhangi ( çalinmis) bir sey kabul ederse, erkek ve kadin kölenin kulaklarini ve burnunu keseceklerdir (keserler). (Böylece) çalinmis mal ödenmis olur (ve) adam (bu arada) karisinin kulaklarini keser. Fakat kansini serbest birakirsa, kulakIarini kesmezse, kadin ve erkek kölenin(de) kulak ve burunlarini kesmezler , çalinmis mal ödenmemis olur .
§ 5)- Eger bir adamin kansi, ikinci bir adamin evinden herhangi bir sey çalarsa, (çaldigi) 5 MANA kalaydan daha fazla (kiymetli) ise çalinmis (malin) sahibi söyle diyerek yemin edecek: ''onu evimde hirsizlik yap diye tesvik etmedim '' .Eger kadinin kocasi razi ise çalinmis mali (geri) verecek, onu serbest birakacak (ve) kulakIarini kesecektir. Eger kocasi, onun birakilmasina razi degilse (kadini) çalinmis maIin sahibi alacak ve o burnunu kesecektir.
§ 6)- Eger (hür) bir adamin karisi sakladigi seyi disarda bir yere korsa, onu alan, çaIinmis maIin (sorumlulugunu) tasiyacaktir.
§ 7)- Eger bir kadin, bir adama el kaldirirsa ve onu suçlarlarsa 30 MANA kalay ödeyecektir, 20 sopa vuracaklardir.
§ 8)- Eger bir kadin, kavgada bir adamin bir yumurtaIigini ezerse, kadinin bir parmagini keseceklerdir.Eger hekim ( onu ) sardigi (halde) ikinci yumurtaIik(da) bundan zarar görürse (ve) yara izi kaIirsa veya kavgada ikinci yumurtaIik(da) ezilirse (kadinin meme veya meme basini veya gözlerini-Bu bölüm kiriktir..) her ikisini de oyacaklar/ezeceklerdir.
§ 9)-Eger bir adam, bir adamin karisina elini götürüp (sarkintiIik edip) (ona) genç bir çocuk gibi muamele ederse, onu suçlarlar ve ispat ederlerse bir parmagini kesecekler, eger onu öperse alt dudagini baltanin ucuna (agzina) çekecekler ve keseceklerdir.
§ 10)- Eger bir adam veya bir kadin, bir adamin evine girip, bir adam veya bir kadini öldürürse ev sahibine katiller verileceklerdir..
§ 11) kirik
§ 12)- Eger bir adamin karisi meydandan geçerken, bir (baska) adam onu yakalar ''seninle yatayim mi ?'' derse, (kadin) razi olmaz ve kendini korursa (direnirse), zorla onu yakalar ve onunla yatarsa, ister adami kadinin üzerinde yakalasinlar, ister kadinin yattigini sahitlerle ispatlasinlar (0) adami öldüreceklerdir, kadin için (ise) suç yoktur.
Kol. 11
§ 13)- Eger bir adamin karisi evinden çikip, bir adamin üzerine, onun oturdugu yere giderse, (adam) bir (baska) adamin karisi oldugunu bildigi (halde) onunla yatarsa adami ve kadini öldüreceklerdir.
§ l4)- Eger bir adamin karisi ile bir (baska) adam, ister genelevde, Ister meydanda olsun, onun bir adamin kansi oldugunu bildigi (halde) kadinla yatarsa, adam (koca) karisina ne yapilacagini söylerse, zina yapan adama (da aynini) yapacaklardir. Eger bir adamin karisi, oldugunu bilmeden (kadinla) yatarsa, zina yapan adam serbesttir. Evli adam karisini suçlayacak, ona istedigi gibi muamele yapacaktir.
§ 15)- Eger bir adam, karisiyla bir adami yakalarsa (zina halinde), (adami) suçlayip, ispat ederse, her ikisini de öldürecekler, (kocanin) sorumlulugu yoktur. Eger yakalanan (adami) kral huzuruna veya hakimler önüne getirir, onu suçlar ve ispatlarsa ve (yine) koca karisini öldürecek olursa, adam da ölecektir .Eger karisinin burnunu keserse adam (da) hadimlastirilacak (hadim olacak), bütün yüzünü parçalayacaklar. Eger (koca) karisini serbest birakirsa, adami (da) serbest birakacaklardir.
§ 16)- Eger bir adam, bir adamin karisinin sözüne uyarak (onunla) yatarsa adamin hatasi (suçu) yoktur. Kadinin kocasi, karisina istedigi gibi ceza yükleyecektir. Eger zor kullanarak yatarsa, suçlanir ve ispat edilirse suçu adamin karisininki gibi olacaktir.
§ 17)- Eger bir adam, bir adama söyle derse: ''senin karinla (bir çoklari) tekrar tekrar yattilar, sahitlik yoktur''; anlasma yapacaklar ve (iddiayi yapanla, suçlu kadin) nehre gideceklerdir .
§ 18)- Eger bir adam, arkadasina ister gizli olarak, ister kavga sirasinda söyle derse: ''senin karinla bir çok defalar yattilar, ben bu iddiayi ispat edecegim'', fakat ispati yapamazsa ve yapmazsa o adama sopayla 40 defa vuracaklar ve bir ay kralin isini (hizmetini) yapacak, saçini (veya sakalini) kesecekler ve bir biltu (talent) kalay ödeyecektir.
§ 19)- Eger bir adam gizli olarak arkadasi hakkinda söz korsa ( dedi. kodu yaparsa) söyle diyerek: ''onunla devamli olarak yattilar'' veya kavga esnasinda baska insanlarin önünde söyle söylerse : ''seninle bir çok defalar yattilar, seni suçlayacagim'' (fakat) delil (göstermege) muktedir degilse, ispatlayamazsa, o adama sopayla 50 defa vuracaklar,bir bütün ay kralin isini yapacak, saçini(veya sakalini) kesecekler ve bir talent kalay ödeyecektir.
§ 20)- Eger bir adam arkadasiyla yatarsa, onu suçlarlar ve ispat ederlerse, onunla (baskalari da) yatacaklar ve hadim edeceklerdir.
§ 21)- Eger bir adam, bir adamin kizini döver ve içindekini attirirsa (çocugunu düsürtürse) onu suçlayip, ispat ederlerse 2 biltu (talent) 30 mana kalay verecek, sopayla 50 defa vuracaklar, bir bütün ay kralin isini yapacaktir.
§ 22)- Eger bir adamin karisi, babasi, erkek kardesi, oglu tarafindan degil de bir baskasi tarafindan yolculuga çikartilirsa ve o adam (kadinin) bir adamin karisi oldugunu (gerçekten) bilmedigine yemin ederse, (0 adam) kadinin kocasina iki talent kalay verecektir. Bir adamin karisi oldugunu bilirse zararlarini verecek(tazminat verecek), söyle yemin edecek : ''ben onunla yatmadim''. Fakat adamin karisi söyle derse " o benimle yatti".Zarar gören bir adamin tazminati gibi (0) adama (tazminat) verilecek ve anlasma olmadan nehregidecek(tir) . Eger nehirden (sag olarak) dönerse kadinin kocasi,karisina ne yaptiysa, ona da (erkege de) o yapilacaktir. Eger bir adamin karisi, (diger) bir adamin karisini evine alirsa bir adama yatmak için onu verirse ve (bu) adam onun, bir adamin kansi oldugunu bilirse, ona bir adamin karisi ile yatan adam gibi muamele edecekler ve kadinin kocasi, yatilmis karisina ne muamele yapiyorsa, (kötü yola) sevk edene de öyle muamele' edecek ve eger kadinin kocasi, yatan (zina yapan) karisina hiç bir sey yapmazsa, zina yapan adam ile (araci) kadina da hiç bir sey yapmayacak, onlar serbest birakacaklardir. Eger adamin karisi (durumu) bilmezse ve onu evine alan kadin, baski altinda adami kadina getirirse ve adam kadinla yatarsa, eger evden çikisinda (kendisiyle) yatildigini söylerse, kadini serbest birakacakIar, hürdür. Yatan erkek ve araci kadini öldüreceklerdir. Eger kadin söylemezse, adam karisina gönlünün istedigi cezayi verecek, yatan erkegi ve araci kadini öldüreceklerdir. Eger bir adamin karisi, kocasinin önünden kendini çekerse (kocasindan uzaklasirsa), ister ayni sehirde, ister yakin sehirlerden birinde olsun, ona ev kuran bir Assur'lunun evine girerse ve evin sahibesiyle birlikte oturursa, 3-4 defagecelerse, ev sahibi evinde oturanin bir adamin karisi oldugunu bilmezse, sonra o kadin (kaçan) yakalanirsa, kendini çeken karisini, ev sahibi bey ( ) yapacak, (karisini) alacak. Kansinin birlikte oturdugu adamin karisinin kulaklarini kesecekler. Isterse kendi fiati olarak kocasi 3 biltu (talent) 30 MANA kalayin parasini verecek. Isterse karisini alacaklar ve eger evinde karisiyla birlikte bir.. adamin karisinin oturdugunu biliyor idise, ( evlilik parasinin) 1 /3 nü ödeyecektir. Eger ben bilmiyorum diyerek inkar ederse ve eger, evinde adamin karisinin yakalandigi bey nehirden dönerse , üçte birini ödeyecek. Karisi kendinden uzaklasan ,adam, nehirden dönerse hürdür,temizdir. Nehirin her seyini (istedigini) yerine getirmis olacak. Eger karisi kendinden uzaklasan adam, karisinin (kulaklarini) kesmez ve karisini alirsa (kabul ederse) hiç bir sorumluluk yoktur .
§ 25)- Eger bir kadin, babasinin evinde oturuyorsa ve kocasi ölmüsse kocasinin kardesleri (miras) bölüsmedilerse ve (kadinin) çocuklari yoksa, kocasinin ona taktigi kaybolmamis olan (var olan) ve kocasinin kardeslerinin bölüsmedikleri takilari alacaklar. Geri kalanlari tanri (önünde) el degistirecek (tanri önüne serecekler), ondan sonra açiklayip edip alacaklar. Ne nehre gidecekler , ne de yemine zorlanacaklardir .
§ 26) Eger, babasinin evinde oturan ve kocasi ölmüs olan bir kadin, kocasinin taktigi bütün takilari, eger kocasinin çocuklari varsa (çocuklar) alacaklardir. Eger kocasinin çocuklan yoksa kadin alacaktir .
§ 27) Eger bir kadin babasinin evinde oturuyor ise, kocasi devamli olarak gelip gidiyorsa, kocasinin ona verdigi hediye(leri) kendininmis gibi (geri) alabilir .Babasinin evine ait olana yaklasmiyacaktir ( dokunmiyacaktir .)
§ 28) Eger dul bir kadin, bir adamin evine girerse, oglunu bebek (olarak) beraberinde tasidiysa (getirdiyse), (çocuk) onu kan1iga alanin evinde büyüdüyse, fakat evlat1ik vcsikasi yazilmamissa, onu büyütenin evinden hisse almayacak, borç yüklenmiyecek, onu dogurtanin (öz babasinin) evinden kendine düsen hisseyi alacaktir .
§ 29) Eger bir kadin kocasinin evine girerse, çeyizini, babasinin evinden getirdigi herseyi, veya (gelin) geldiginde kayinpederinin ona verdikleri evlatlarina serbest olacaktir (açik tutulacaktir). Kayinpederinin evlatlari (kayinbiraderler) (mala) yaklasmiyacaklardir .Eger kocasi [ x x x ] evlatlarina istedigini verecektir .
§ 30) Eger baba, oglunun kayinpederinin evine nisan hediyesini getirirse, (henüz) kadin (gelin olacak kiz) ogluna verilmemisse ve karisi (henüz) kendi babasinin evinde otururken (bu arada) ikinci oglu ölürse, ölü oglunun karisini, kayinpederinin evine hediye götürdügü diger ogluna es olarak verecektir. Eger hediye alan kizin sahibi, kizini vermeye razi degilse isterse hediyeyi getiren baba gelinini alacak ve ogluna verecek, eger isterse getirdiginin hepsini, yenmiyecek olan kalay , gümüs ve altinin hepsini alacak, yenecek olanlara yaklasmiyacak (geri almiyacaktir).
§ 31) Eger bir adam kayinpederinin evine nisanlilik hediyesi götürürse ve esi (aday olan) ölürse, kayinpederin baska kizlan varsa, kayinpeder isterse kizini, ölmüs kizinin yerine evlenmege verecek, yine isterse verdigi gümüsü alacaktir. Tahili, koyunlari, yenmis seyleri ona (geri) vermiyeceklerdir .Yalniz gümüsü kabul edecektir .
§ 32) Eger bir kadin babasinin evinde oturuyorsa ve hediye(leri) kendisine verilmisse,kayinpederinin evine ister alinmis olsun,ister alinmamis olsun, kocasinin borç, suç ve günahinin hepsini tasiyacaktir (sorumlusu olacaktir). (Kiz babasinin evinde oturdugu halde bile, kocasinin sorumlulugunu yüklenmek zorundadir).
§ 33) Eger bir kadin babasinin evinde oturuyorsa, kocasi ölmüsse ve çocuklari varsa, onlarin (çocuklarinin) evleri içinden istedigi birinde oturacaktir. Eger çocugu yoksa kayinpeder, gönlünün istedigi ogluna onu verecektir.. Eger isterse kayinpederine karilik için (onu) kendini verecektir. Eger kocasi ve kayinpederi ölmüsse, çocugu yoksa, o bir duldur, istedigi yere gider.
§ 34) Eger bir adam dul bir kadinla evlenirse, evlilik sözlesmesi yapmamissa, iki sene onun evinde oturmussa, o kadin estir. (Evden) çikmayacaktir .
§ 35) Eger dul bir kadin, bir adamin evine girdiyse, ne getirdiyse (getirdiklerinin hepsi) kocasinindir. Eger adam kadinin üzerine (kadinin evine) geldiyse, ne getirdiyse hepsi kadinindir.
§ 36) Eger bir kadin babasinin evinde oturuyorsa, veya kocasi onu ayri evde oturttuysa, kocasi tarlaya gittiyse, ne yag, ne yün, ne giyecek, ne yiyecek ona hiç bir sey birakmadiysa, bir basak dahi ona tarladan getirmediyse, o kadin bes sene kocasini bekleme zorundadir. (Baska) kocayla oturmayacaktir. Eger çocuklari varsa kiralanacaklar (çalisacaklar) ve yiyecek kazanacakIardir. Kadin kocasini bekleyecek, kocaya gitmeyecektir. Eger çocuklari yoksa bes yil kocasini bekleyecek, altinci yilin basinda istedigi kocayla oturacaktir (yasayacaktir). Kocasi gelisinde (dönüsünde) ona yaklasmiyacaktir, sonraki kocasina açiktir (onundur). Eger bes yildan fazla kendiliginden gecikmedigini (isteyerek olmadigini) veya yakalanarak alikonuldugunu veya yalandan dolayi yakalandigi için geciktigini dönüsünde ispat edebilirse, karisi gibi bir kadini verecek ve (kendi) karisini (geri) alacaktir. Yahut kral onu baska bir memlekete gönderdiyse, bes yildan fazla geciktiyse, karisi onu bekleyecektir. (Baska) kocayla oturmayacaktir. Eger bes yildan önce baska kocaya gider ve çocuk dogurursa kocasi dönüsünde ( evlilik) sözlesmesine sadik kalmadigi , ve evlendigi için onu ve çocuklarini (geri) alacaklardir .
§ 37) Eger bir adam karisini terkederse, cani isterse ona bir sey verecektir, cani istemezse bir sey vermiyecektir. (Kadin) bos olarak çikacaktir (hiç bir sey almiyacaktir).
§ 38) Eger bir kadin babasinin evinde oturuyorsa ve kocasi onu terkettiyse (bosadiysa), ona koydugu (taktigi) takilan (geri) alacaktir. (Fakat) getirdigi basliga yaklasmiyacak (dokunmayacaktir) kadin serbest birakilmistir.
§ 39)-Eger bir adam, kizi olmayan bir kizi kocaya verirse ve eger önceden (kizin) babasi borçluysa ve (kiz) rehin olarak oturtuIuyorsa (alikonuluyorsa) ilk alacakli gelecek ve kadini verenin hesabindan kadinin fiati üzerine anlasma yapacak. Eger veriIecek hiç bir sey yoksa (borcundan düstükten sonra geriye bir sey kalmazsa), (evlilige) veren adami alacaktir. Eger (kiz) kötülük içinde yasatildiysa (babasinin borcuna karsilik olarak alikondugu yerde kötü muamele gördüyse), onu öyle yasatandan serbesttir (kurtulmustur). Eger kadini es olarak alan adam, ister ona bir ( evlilik) sözlesmesi yaptirmis olsunlar , ister ondan bir sikayetname almis olsunlar , kadinin fiatini ( degerini) ödeyecek ve onu kocaya veren serbest kalacaktir.
§ 40)-Ister evli kadinlar, ister dul kadinlar, veya Assur'lu kadinlar olsun sokaga çikarlarken baslarini açmamis olacaklardir. Adamin (bey) kizlari...ya bir sal, ya bir giysi veya bIr gulinu (giysi) ile örtülü olmalidirlar. Baslari açik olmayacaktir. ..(belki evin içinde ?) örtünmeyecekler, yalniz olarak sokaga gittikIerinde örtüneceklerdir .Sahibi ile sokaga giden esirtu 'lar ( cariye ?) örtülüdürler. Kocaya varan qadistu'lar, sokakta örtünmeIidirler.Kocaya varmamis olanlarin sokakta baslari açiktir, örtünmemeIidir .Fahise örtülü degildir , basi açiktir .Örtülü bir fahiseyi gören olursa, onu tutuklayacak, sahitler çikartacak, saray mahkemesine onu götürecek, ziynetlerini almayacaklar, onu yakalayan elbisesini alacaktir. Ona elli sopa vuracaklar, basina zift dökecekler. Eger bir adam örtülü bir fahiseyI görür, onu serbest birakir (yakalamaz) ve saray mahkemesine götürmezse o adama elli sopa atilacaktir. Onu ihbar eden elbisesini alacak, kulaklarini delecekler, iplik geçirecekler, arkasina bagliyacaklar. Bir ay süreyle kralin haberciligini yapacaktir. Kadin esireler örtünmeyecekler,örtülü esireyi gören yakalayacak ve onu saray mahkemesine götürecektir.Kulaklarini kesecekler. Onu yakaliyan elbisesini alacaktir. Eger bir adam, örtülü bir esire görür ve onu serbest birakir (da) 0, yakalanmaz ve saray mahkemesine götürülmezse, onu (adami) suçlayip, ispat ettikten sonra, ona elli sopa atacaklar. Kulaklarini kesecekler, iplik geçireceklcr, ensesine baglayacaklar. Onu ihbar eden elbisesini alacak, o adam bir ay süreyle kralin haberciligini yapacaktir.
§ 41)- Eger bir adam esirtu'sunu örtmek isterse, bes veya alti arkadasini oturtup, onlann önünde onu örtecek ''0 benim kanmdir'' diyecek, 0, onun karisi olacaktir. Adamlarin önünde örtülmeyen ve kocasi ''bu karimdir'' demiyen esirtu, es degildir. esirtu'dur. Eger adam ölürse, örtülü karisinin evlatlari yoksa, esirtu'larin evlatlari, (öz) evlattirlar ve hisselerini alacaklardir.
§ 42)- Eger bir adam, bir bayram giinünde, diger bir adamin kizinin basina yag döker veya hediyeler getirirse, karsiligini (hediye olarak) yapmayacaklardir.
§ 43)-Eger bir adam, ister (kizin) basina yag dökmüs olsun, ister nisan hediyeleri getirmis olsun, koca olarak verecegi oglu, ölmüs, veya kaçmis olursa geri kalan ogullari arasindan en büyügünden, on yasinda olan en küçük ogluna kadar , kizi istedigine verecektir . Eger baba ölmüsse, kizi verecegi ogul da ölürse, ölü oglunun on yasinda bir oglu varsa (bu kizi bu çocuk) alacaktir. Fakat torunIar on yasindan küçükse, kizin babasi isterse kizini (küçüklerden) birine verebilir , isterse aralarindaki karsilikli hediyeleri geri verirler. Eger oglu yoksa, ne aldiysa, kiymetli taslar ve yiyecek olmiyanlar hariç, hepsini geri verecektir. Yiyecek seyleri geri vermiyecektir .
§ 44 )- Ister bir Assur'lu erkek, ister bir Assur'lu kadin (belli) fiati kadar bir adamin evinde rehin olarak oturursa veya bütün fiati (karsiligi) alinmissa, onu dövecek, saçini yolacak, kulaklarini parçalayip, delecektir (bu haklann hepsine sahiptir).
§ 45)-Eger bir kadin (evlilik için) verilmisse (evlenmisse), kocasini düsman alirsa, (kadinin) kayinpederi ve oglu yoksa, iki yil kocasina sadik kalacaktir. Bu iki yil içinde eger yiyecegi yoksa gidip söyleyecek ; 0 kadin sarayin gelinidir (himayesi altindadir.) ...onu besleyecektir. (0 kadin) onun isini yapacaktir. Eger bir isçi karisi ise onu besleyecek, isini yapacaktir. Eger kocasi, kendi sehrinde tarla veya bir bitu'yu (malikaneyi) timar, zeamet olarak isledigi için, kadin, hakimlere gelip yiyecegim yok derse, hakimler, tarlayi timar olarak kullandigi sehrin,hazannu'suna (sehrin biiyügüne) soracaklar. Tarlayi ve evi kadinin geçimi için iki yilligina alacaklar ve kadina vereceklerdir. (Kadin) orada oturacak ve sözlesmesini yazacaklar. Iki yil doldugunda diledigi kocayla oturmaga gidecek, sözlesmesini dul kadinmis gibi yapacaklar .Eger sonraki günlerde kaybolmus olan kocasi yurda dönerse disardan biriyle evli olan karisini alacaktir; sonraki kocasina dogurdugu evlatlara dokunmiyacaktir. Sonraki kocasi onlari alacaktir. Kadinin bütün geçimini karsilamak üzere bir yabanciya verilen (kiralanan) tarlaya ve bitu'ya gelince.Eger kralin hizmetine (yeniden) girmediyse, verildigi fiattan (aynen) ödeyecek ve alacaktir. Eger (kiralayan adam) dönmediyse ve baska bir memlekette öldüyse, kral onun evini ve tarlasini nereye (kime) isterse verecektir.
§ 46) -Kocasi ölen bir kadin, kocasimn ölümünde evinden çikmazsa, eger kocasi ona hiç bir sey yaziyla yazmamissa, çocuklarinin evinde istedigi yerde oturacaktir. Kocasinin çocuklari onu besIeyeceklerdir. Onun yiyecegini ve içecegini sevdikleri bir geline yapildigi gibi onu koruyacaklar . Eger (adamin) sonraki karisi ise ve (kendi) evlatlari yoksa (kocasinin) çocuklarindan biriyle beraber oturacak, müstereken onun geçimini temin edeceklerdir. Eger kendi ogullari varsa ve önceki esinin ogullari onu beslemege razi degillerse, kendi çocuklarindan istedigi birinin yaninda oturacaktir. Onu besleyecek olanlar kendi evlatlari olacak ve onlarin islerini yapacaktir. Eger kocasinin ogullari arasindan onunla evlenen biri varsa, ona bakacak olan onunla evlenen olacaktir. (Kendi) çocuklari onu beslemiyecektir.
§ 4 7)- Ister bir kadin, ister bir erkek olsun, büyü yaparsa, (büyü) ellerinde yakalanirsa, itham ve ispat edilirlerse, büyü yapani öldüreceklerdir. Büyü yapan adami gören bir görgü sahidinin agzindan büyüyü ''ben gördüm'' dedigini duyan, kulak sahidi olarak (ortaya) çikacak ve krala söyliyecek. Görgü sahidi krala, (önceden) söyledigini inkar ederse, Günesin Oglu Boga Tanrisinin önünde söyle derse: ''0 söylemedi ' (o zaman) o serbesttir. (Önce) söyleyen ve (sonra) inkar eden görgü sahidini kral sorguya çekecek ve geçmisini arastiracaktir. Büyücü getirildigi zaman, adami konusturacak ve kendisi söyle söyleyecek: ''krala ve çocuguna yaptigin yeminden seni çözmeyecekler, kral ve ogluna yaptigin yemin tablete uygun olan yemindir''.
§ 48)-Bir adam, borç karsiligi evinde oturan borçlusunun kizini (evIendirmek isterse) babasina soracak ve kocaya verecektir. Babasi razi degilse vermiyecektir. Babasi ölürse, kardeslerinden birine soracak, ( o kardes de diger ) kardeslerine söyliyecektir .Eger bir kardes ''bir aya kadar kardesimi borcundan çözecegim ,, derse ve bir ay içinde çözmezse, paranin sahibi isterse onu serbest birakir, onu kocaya verir ve isterse tabletine göre onu gümüs karsiligi verir ...
§ 50)- Eger bir adam, (diger) bir adamin karisini döver ve çocugunu düsürtürse, çocugu düsürten adamin karisina çocuk düsürtecekler. Adamin karisina yaptigini ona da yapacaklar. Cenin için bir can ödenecek. Eger ilk çocugu düsen kadin ölürse (döven) adami öldürecekler , Cenin için can ödeyecektir .Eger o kadinin kocasinin oglu yoksa ve onun karisini dövdülerse ve bundan dolayi çocugunu attiysa (düsürdüyse), onu döveni öldürecekler ve eger düsen kiz çocugu ise (yalniz) can ödeyeceklerdir.
§ 51)-Eger bir adam, çocuk büyütmeyen (önceden hiç çocugu olmayan) bir adamin karisini döver ve çocugunu düsürtürse ceza sudur: 2 biltu (talent) kalay verecektir.
§ 52)-Bir adam, bir fahiseyi döverse ve çocugunu düsürtürse, darbeye darbe (ne kadar vurduysa, o kadar vuracak) atacak ve bir can ödeyecektir .
§ 40)-Eger bir kadin kendi kendine (isteyerek) bir çocuk düsürürse, onu itham ve ispat ederlerse kaziga çakacaklar, onu gömmeyeceklerdir. Eger çocugunu düsürme sirasinda ölürse, onu kaziga çakacaklar ve gömmeyecekler. Eger çocugunu düsüren kadin onu saklarsa ve krala söylemezse...
§ 54)-kirik
§ 55) -Eger bir adam, (henüz) bakire olarak babasinin evinde oturan, bikri (henüz) açilmamis olan, evlenmemis ve babasinin evine bir sikayet vaki olmamis olan bir adamin kizini, ister sehrin içinde, ister disarda (tarlada), ister gece sokakta, ister ahirda; ister sehir bayraminda, zorla bakir kizi yakalar ve onu kirletirse, bakir kizin babasi, bakir kizi olan ve onu kirleten adamin karisini, kirletilmek için verecektir, kocasina dönmeyecektir. (Baba) onu alacaktir. Kizi kirletilmis baba, onu kirleten adama, kari olarak kizini verecektir.Eger karisi yoksa, bakir kizin fiati olan üç misli gümüsü kirleten, kizin babasina verecektir. (kiz) kirleten ile evlenecek, onu istememezlik yapmiyacaktir .Eger baba istemezse, bakir kizin fiati olan üç misli gümüsü alacak ve kizini istedigine verecektir .
§ 56)- Eger bir bakire kendini (isteyerek) bir adama verirse, adam (buna) yemin ederse, karisina yaklasmiyacaklar. (Karsilik olarak) bakirenin fiati olan gümüsün üç katini kirleten ödeyecektir. Kizin babasi istedigi gibi hareket edecektir .
§ 57)-Bir adamin karisinin tabletinde (vesikasinda) yazilmis olan ister vurma (dayak atma) olsun, ister (cezasi) olsun hakimler önünde yapilmalidir (uygulanmalidir).
§ 58)-Bir adamin karisinin bütün cezalarda (durumu), ister (göz) oyma, ister (kulak) kesme olsun, gallu'ya (sehir bügüyü) bildirilmis olacak, ( o ) gelecek, tabletinde yazildigi gibi islem görecektir .
§ 59)-Bir adamin karisinin tabletinde yazilan suçlarin disinda adam, karisini dövecek, saçini yolacak, kulaklarini yaraliyacak, bükecek, cezasi yoktur.
TABLET B
§ 1) -(Eger kardesler, babalarinin evini bölüsürlerse] büyük oglan mülkten (bahçelerden kuyulardan ] iki hisseyi (kendi hissesi gibi ] seçecek ve alacaktir .Kardesleri birer birer sonradan seçecek ve alacaklardir. Islenmis ( ?) her bir tarlanin ve emeklerinin ürününü küçük oglan seçip, bölecek, büyük oglan bir hisse seçip alacaktir; fakat ikinci hisse için kardesleri ile birlikte kur'a çekecektir.
§ 2)- (Mirasi) bölünmemis kardesler arasindan biri, bir cana son verirse (öldürürse) can sahibine (ölenin yakinlarina) onu vereceklerdir. Can sahibi isterse onu öldürür, isterse affeder, isterse mirasini alir.
§ 3)- Eger mirasi bölünmemis kardesler arasindan biri (büyük) bir hainlik yapar veya kaçarsa, onun hissesini kral (istedigi gibi yapacaktir).
§ 4)- Eger kardesler, bölüsülmemis bir tarlanin müsterek sahibi iseler, aralarindan bir kardes tohum eker tarlayi sürerse, baska bir kardes gelip, kardesInin tarlasinin tohumundan ikinci defa alirsa, suçlanip ispat ederlerse, tarlayi isleyen kardes gelince hissesIni alacaktir .
§ 5 kirik
§ 6)-... gümüs karsiligi (satin aliyor.) Tarla ve evi para karsiligi almadan evvel, bir ay süreyle bir dellali üç defa Assur sehrinIn (satin alacagi mallar oradaysa) ortasinda bagirtacaktir. Veya tarla ve evi alacagi sehirde üç defa söyle bagirtacaktir: ''Falanin oglu, filan, sehrin yakininda bulunan tarla ve evini, gümüs karsiligi alacagim, onlari almak isteyen veya onlar hakkinda itirazi olan varsa, vesikalarini çikarsinlar (göstersinler). Qepu'larin önüne koysunlar, sikayet etsinler, temize çiksinlar, (sonra) alsinlar''. Bu bir aylik süre içinde, henüz daha zaman varken, unutmadan tabletlerini çikaranlar, qepu'larin önüne getirenler, tarlasi hakkinda böyle hareket edenler tarlasi hakkinda salim (temize çikmis) olacak ve onu alacaktir. DellaIin Assur sehrinde bagirdigi günde, kraIin önünde olan ( sukallu ) vezirlerden bir tanesi, bir sehir katibi, dellal ve kraIin qepu'lan hazir olacakIardir. Eger, tarla ve ev alan insan baska bir sehirde ise, sehrin üç büyügü ve hazannu'su (vali, belediye reisi) hazir olacaklardir. Dellal çagirtacaklar, tabletlerini (vesikalarini) yazacaklar ve vereceklerdir. Söyle diyerek: ''Bu bir ay içinde üç defa dellal çagirdi, bu bir ay içinde tabletini getirmeyenin ve qepu'lartn önünde onu göstermeyenin tarla ve evden eli kalkacaktir (iddiasi olmayacaktir). Fakat dellaIi bagirtan serbesttir. DellaIin bagirmasi hakkinda hakimlerin yazdigi üç tabletten bir tanesini qepu'lar (alacaktir).
§ 7)-.. ne varsa ...faiz için hak iddia ettigi evin fIatini degistirdigi evin fiatinin iki katini ev sahIbine verecek ...1 biltu kalay için 5 sopa vuracaklar. BIr ay süreyle kirala hizmet edecek.
§ 8)-Eger bir adam, komsusunun büyük (önemli) hududunu ihlal ederse (onun arazisinden bir kismin kendininkine katarsa) onu suçlayip, Ispat ederlerse, ihlai ettigi tarlanin 1/3 (fazlasini) verecek, bir parmagini kesecekler, yüz sopa atacaklar, bir ay süreyle kralin isini yapacaktir.
§ 9)- Eger bir adam, komsusunun (kendisine) kur'a ile isabet eden küçük (ikincI derecede) hududunu asarsa, onu suçlar ve ispat ederlerse, bir biltu (talent) kalay verecektir Astigi tarlanin 1/3 (fazlasini) verecektIr Elli sopa atacaklar ve bir ay süreyle kralin isini yapacaktir.
§ lO) -Eger bir adam, tarlasi olmayan bir (yerde) kuyu kazarsa, set yaparsa, kuyusunun veya setinin (hakkini) kaybetmistir. Ona 30 sopa atacaklar, yirmi gün kraIin hizmetIni yapacak, hudut asmasi..
§ 12)- Eger bir adam, komsusunun tarlasinda, bahçe yapar, kuyu kazarsa, agaçlar yetistIrirse, tarlanin sahibi bakip (görüp ) sikayet etmezse bahçe, kurana serbesttIr (kuranindir). Tarla gibi (bir) tarlayi bahçe sahIbine verecektir.
§ 13)-Eger bir adam, kendInin olmayan bIr toprakta, Ister bahçe yapar, ister kuyu kazar, ister sebze veya agaçlar yetistirirse, onu suçlayip ispat ederlerse, tarlanin sahibi gelir gelmez, (tarlayi) emegi ile beraber alacaktir (emegi düsünülmeyecektir).
§ 14)-Eger bir adam, kendinin olmayan bir yerde toprak çevirir ve tugla yaparsa, oou suçlayip ispat ederlerse, topragin üç katini verecek, tuglalari alacaklar , 50 ( ?) sopa vuracaklar , bir ay süreyle , kralin hizmetini yapacaktir .
§ 15)- Eger bir adam, kendisinin olmayan bir yerde...tugla yaparsa, tuglalarini alacaklar, [ ...sopa vur)acaklar .( süreyle) kralin isini yapacaktir.
§ 16 kirik § 17)- Eger , sulanacak topragi, hazirlamaga ( ve ) kuyularin içinde sulamaga akacak su bulunursa, tarlalarin sahipleri aralarinda (isI) bölüseceklerdir (birbirlerIoe yardim edeceklerdir). (Her) adam tarlasina göre is yapacak, tarlasini sulayacak (fakat) aralarinda uyusmazlik olursa, aralarinda uyusmus (razi) olan adam, hakimlere soracak, hakimlerin tabletini (kararini) alacak ve isI yapacaktir. Suyunu kendisi alacak, tarlasini sulayacak, baska tarlayi sulamiyacaktir. Eger, sulanacak tarlayi hazirlamaga sulamaga akacak Adad'in sulari (yagmur sulari) varsa, tarlanin sahipleri aralarinda birbirlerine yardim edeceklerdir. Herkes tarlasina göre is yapacak,tarlasini sulayacaktir. Fakat aralarinda uyusmazlik varsa, uyusan (sikayetI olmayan), hakimlerin tabletini uyusmazlara karsi alirsa , belediye reIsi ( ?) ve sehrin bes büyügü [ oturacaklar ] sopa atacaklar.. gün süreyle kralin IsIni yapacaktir.
§ 19)- Eger bir adam arkadasinin tarlasini [kaz]ip sürerse veya (etrafini) çevirirse, tarlanin sahibi ''0 kazdi ve çevIrdi'' diyerek kral üzerIne yemIn ederse, günü geldigi zaman tarlanin sürücüsü, hasad ( ?) zamanlnda, mahsulü ( danesini) ayiracak (harman dövecek) ve tahili depoya yigacak. Tarla sahibine fazlasiyle tahili geri verecek, sehirdeki bir tarlanin mahsulu karsiligi tarla sahibine verecektir .
§ 20)- Eger bir adam, kendi tarlasi olmayan bir yerde hudut çevirirse, [bu ]jud tasi dikerse ''tarla hediyedir ,, derse, onu suçlayip, ispat ederlerse...
TABLET C + G
§ 1 ) eksIk ve kirik
§ 2)- Eger bir adam ister bir adamin oglu, ister bir adamin kizi olsun para karsiligi veya rehIn olarak onu evInde oturtuyorsa, onu ikinci bir adama para karsiliginda verirse (satarsa) veya evinde oturan herhangi ikinci bir adama verirse ve bu ispat edilirse, parasindan eli kalkacak (alacak hakki kalmayacak), onun karsiligini, kiymetine göre mülk sahibine verecektir. sopa yiyecek, 20 gün süreyle kralin hizmetini yapacaktir .
§ 3) Eger hir adam, para karsiligi veya rehin oluruk evinde oturttugu ister bir adamin oglunu veya ister bir adamin kizini, baska bir memlekete para karsiligi verirse (satarsa) ve .suçlanip, ispat edilirse, parasindan eli kalkacak (alacak hakki kalmayacak), onun karsiligini kiymetine göre mal sahibine verecektir. sopa atacaklar, 40 gün süreyle kralin hizmetini yapacak, vermis oldugu adam, ikinci memlekette ölürse ~an ödeyecektir. Tam fiati (parasi) alinmis (ödenmis) Assur'lu bir adam veya kadin, baska memlekete verilebilir .
§ 4) Eger bir adam, kendinin olmayan, rehin olarak evinde bulundurdugu ister bir öküz, ister bir esek, ister bir ati veya herhangi bir hayvani, para karsiliginda verirse (satarsa), ayni degerde bir hayvani (hayvan sahibine) ödeyecektir. Gümüs (para) iade etmiyecektir. Fakat hayvan vermezse, paradan eli kalkacaktir (sattigi hayvan karsiligi aldigi parada hakki olmayacaktir. Adamin evinde ahirlanan hayvanin sahibi ise hayvanini alacak, hayvani satin alan (ise) parasini saticidan (geri) alacaktir.
§ 5 -Kirik
§ 7) Kirik
§ 8)- Eger bir adam, bir hayvani veya herhangi bir seyi çalarsa suçlanip, ispat edilirse (mahkum edilirse) [x MANA] kalay verecek ( ona ) 50 sopa vuracaklar [ x gün kralin hizmetinde çalisacaktir ] . Memleketin hakimleri bu hükmü [ verdiler ] Eger krala ulasirsa (mahkeme kral huzurunda olursa), çalinan seyi çaldigi kadar az veya çok ödeyecek (ayrica) kralin verdigi cezayi çekecektir.
§ 9) Eger bir adam, emanet edilmis olan bir öküz veya koçu veya bu cins bir seyi yok ederse ve muhafaza için disarda bir yere konulmussa, evinde bu hayvanlari muhafaza eden bu adam, mal sahibine evinde, sakladigini söylemezse ve bunlar elinde yakalanirsa, mal sahibi onu alacak, o adam, hirsizliktan sorumlu olacaktir .
§ 10) Eger bir adam, ,komsusunun emanetinin (degerini) arttirirsa yüksek gösterirse ve onu yaziyla tespit eder , suçlanip, mahkum edilirse o hirsizdir. Kralin istedigi cezayi çekecektir.
MIRAS PAYLASIM VE SATIS METINLERI
(Paris. Librairie Ernest Leroux 1933 Memoires de la Mission Archeologique de Pers Tome XXIV V.SCHEIL ve R.De Mecquenem yönetiminde hazirlanmistir. ACTES JURIDIQUES SUSIENS) * Partage. (no 328-395)
* Tablet No: 328
Kubi Danu'nun (mirasçı) oğulları, İbdi Gişdar, Ludlul Şin, Nuratum, İkubi, malları paylaştılar.
Kubi Danu'nun oğullarının birbirine alacak-vereceği kalmadı.
Onlar tartışıp paylaştılar.
Kim ki bu (anlaşmadan) geri döner, 10 Min(= ölçü) altın ödeyecek, eli ve dili kesilecektir.
Şirukduh ve Amme Haştuk'un adları (anıldı)(namına söz verildi).
Şuşinak , Şamaş, Tabarzi, Tabiya, İkunam, Zinin, Adad, Sin ri-ne-ni, Sil Adad, Nur Bau, Suşinak Mubalit, İnzuzu, Nuriri, İbdi Gişdar, Laim önünde ve 15 şahidin huzurunda Lugal Bi İn Pad-da’nın adını andılar.
* Tablet No:329
Sin Nazir, kendisinin miras hakkı konusunda Puzur Mazat' a karşı çıktı ('ayağa kalktı').
Mera, bahçe, koyun (sürü) ve evden -2. 5 Min gümüş eder- (miras) payını seçti ve aldı.
(Miras) payları dağılmış, sonuçlanmıştır.
Sin Nazir ve oğulları, Puzur Mazat'ın oğullarına karşı (artık) istek öne sürmeyecek.
Kim ki bu davaya geri döner, 1 ölçü gümüş ödeyecek, eli ve dili kesilecektir. (...)
Kuk Nahudi ve Kuk Nasir'in adları anıldı.
* Tablet No:330
İbi Nin Subur, Tan Uli'nin alacakları ve kendisinin (miras) hakkı konusunda Puzur Mazat'ın oğullarına karşı çıktı.
Puzur Mazat'tan kalanlar: Yüz küçükbaş hayvan, 1 gur'luk mera, 211 qa'lık buğday tarlası, ... içinde Uru-dag bölgesinde 211 qa'lık buğday tarlası, ... bir ev, bir (saray?), bir adet şahsa ait özel ev, bir (kemeraltı?) (küçük kapı?), 5 gur'luk arpa, (İbi Nun Subur'un) babası Tan Uli'den kalan (miras).
Puzur Mazat' ın oğulları, İbi Nin Subur 'un kalbini rahatlattılar.
(Miras) paylaşıldı ve ayarlandı.
İbi Nin Subur (veya) onun mirasçı (olacak) oğulları Puzur Mazat'ın oğullarına karşı bu miras konusunda ne olay yaratacak, ne de dava açacaklar. Bu konuyu ne Kıral'a ne de hakime götürecekler. (Bu sözden) vazgeçen, 1 ölçü gümüş ödeyecek, elleri ve dili kesilecek, (ve) ona (şimdi) verilenlerin hepsini kaybedecek (elinden geri alınacaktır).
Kuk Nahudi ve Kuk Nasir'in adları anıldı.
