Toplum Ve Tarih: Eski Çizimlerde, Yıldız, Dünya, Adam..

Salı, Ekim 31, 2006

Aşağıda, üç temel kavrama ait olarak, "Sümer" adı verilen topluluğun erken dönem çizim örnekleri bulunuyor.

"Gök", "Yer" ve "İnsan" sözcüklerinin başlangıçtaki anlamlarını tanımak bakımından, bunların doğru yorumunun ne kadar önemli olduğu açıktır.

Bay Kramer tarafından, bu noktada, "Gök-Yıldız-Tanrı" ve "Adam-İnsan" çizimine ilişkin yapılmış yorumları ele almıştım. Onun "Yıldız" dediği çizimin, başlangıç dönemi anlamının "yıldız" olmadığı ve olamayacağını belirtmiştim.

"Stilize adam" dediği çizimin ise, keyfiye türü ile olan ilişkilerine değinmiş; bunun erken dönem erkek baş örtüsü ile ilgili olduğunu; "Sümer”lerin "karabaşlı"lar olarak nitelenmesinin, günümüzdeki "Kızılbaş" ifadelerinin; şu andaki Ortadoğu kutsal erkek giysilerinde keyfiye türlerinin hala çok önemli olduğunu belirtmiştim.

Keyfiye türü baş örtüsü, aynı zamanda eski toplumun 'kutsal renkleri' ile de bağıntılı idi ve topluluklar ile onların aidi olan insanların belirlenim araçlarından biriydi.

Daha sonra "Yer", "Dünya" anlamı kazanmış olarak yoluna devam edecek olan , aşağıdaki ikinci çizim için bay Kramer, bir yerde, fazla da kaygılanmadan, "Yeryüzünün resmidir" diye açıklama yaparken,bir diğer eserinde ise, "Bunun yer resmi olması lazım ama yorumlama olmuyor" diye itirafta bulunur.

Bu çizimin "Yer", "Dünya" anlamını nasıl verebildiği üzerine hiçbir şekilde anlaşma sağlanmış değildir.

Bir çizimin, giderek bir anlam-içerik kazanmış olması, çizimin ilk halinin sonradan kazanılmış içeriği anlatmasını zorunlu kılmaz. Bu çizim, başlangıçta, "somun ekmeği”ni , hatta buğday-arpa “tohumu”nu ifade etmek üzere ortaya çıkmış görünüyor. Hem "somun" kavramı, hem 'yaratılış'ın ilk anlarında, "Yer"in "Gök”ten ayrılmasının "fırınlarda ekmek pişirilmesi" ile sağlanıyor olduğunu anlatan ilahiler, “tohumun topraktan fışkırması” kalıpsal dyimleri ; hem de bütün tanrısal kutsal sofraların "kutsal ekmek" uygulamasını sürdüyor olması, bu tezi destekleyen kanıtların bir bölümüdür.

Hititlere ait olarak "ekmek yeme, su içme" deyiminin kutsal dine bağlı kalma anlamına geldiğinden bahsetmiştim. "Ekmek ve şarap", mayalı-mayasız, tuzlu, tuzsuz ekmek Musevi ve Hıristiyanlığın hala "kutsal sofra”larının baş tacıdır ve bunun yiyicilerinin, yemeden önce tanrıdan bağışlanma ('pardon') ve şükür dileklerini ifade etme geleneği, eski toplumun insan kurban edimleriyle çok ilgilidir. İsa’cılığın, İsa’nın etini 'kutsal ekmek’le; İsa’nın kanını "kutsal şarapla" eşitlemesi de, insan eti-ekmek; insan kanı-şarap geçişmesini ortaya koyuyor.

Bu tür noktaları ilerletmeden, şimdiki kutsal dinlerin de en temel kavramları olan, eski toplumun "Yer", "Gök", "Tanrı" ,"İnsan" gibi kavramlarının erken dönem içeriklerini meydana çıkarmadan, "din üzerine", "eski toplum" üzerine ve dolayısıyla şimdiki toplum üzerine konuşma ve derin teorik yazılar, bütün parlak, anlaşılmaz derinlikteki yanlarına karşın, içerik bakımından son derece boş, kalmaya devam edecektir.

SAMUEL NOAH KRAMER ,Sümer Mitolojisi

Kabalcı 2001 s .190 :

1. Bir yıldız resmidir; bu aslında Sümerce an, "gök" sözcüğünü simgeler. Bununla birlikte aynı işaret Dingir, "tanrı" sözcüğünü göstermek için de kullanılmıştır.

2. Ki, "yer" sözcüğünü simgeler. İşaretin yorumu hala tartışmalı olmakla birlikte, yerin resminin yapılmaya çalışıldığı açıktır.

3. İnsan gövdesinin üst kısmının az çok uyarlanmış resmi olabilir; lu, "insan" sözcüğünü simgeler.

***

SAMUEL NOAH KRAMER

Tarih Sümer’de Baslar.

TTK Basımevi Ankara 1990 s. 309 :

1. Bir yıldız resmi. Sümerce an, « gök », Dingir « tanrı » anlamına gelir.

2. Ki, « Yer ». Bunun yer resmi olması lazım ama yorumlama olmuyor.

3. Lu, « adam ». Resim stilize edilmiş ; insanın üst kısmı olmalı.

Yıldız, Dünya, Adam

Eski tabletlerde 'Tanrı'-'Yıldız' çiziminin Anlamları...

Erken Resim-yazı çizimlerinde Gök, Yer, Adam Ve Kadın.