I. Uluslararası Aydınlanma Konferansı Sonuç Bildirgesi

Köktendinciliğe karşı
I. Uluslararası Aydınlanma Konferansı
Sonuç Bildirgesi


Ülkemizin sivil toplum örgütlerinin gönüllü işbirliği ve dayanışmasıyla, Aziz NESiN'in kurucu başkanı olduğu Onbinler topluluğunun sorumluluğunda, 20-22 Mart 1997 günlerinde Ankara'da gerçekleştirilen Köktendinciliğe Karşı Uluslara­rası 1. Aydınlanma Konferansı'na katılan yerli ve yabancı bilim, düşün, sanat ve yazın insanları bizler;

21. Yüzyıla girerken, köktendinciliğin, Türkiye ve dünyanın birçok ülkesinde, siyasal erki ele geçirmek ve dine dayalı bir devlet düzenini toplumlara dayatmak amacıyla uyguladığı terörle, gitgide bütün insanlığı tehdit eden boyutlara ulaştığını dikkate alarak;

Temel niteliği insan haklarına saygılı, demokratik, laik, sosyal hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti'nin köktendinci akımların kuşatması altına girdiğini, Atatürk devrimi ve ilkelerinden uzaklaşıldığını vurgulayarak;

Anayasa’da öngörülen ve yalnızca belli bir dinin, hatta mezhebin öğretisi ve uygulaması niteliğindeki zorunlu din derslerinin, dine dayalı eğitim veren okulla­rın, Kuran kurslarının, mescide dönüştürülen öğrenci yurtlarının, köktendinciliği besleyen odaklar olduğuna, devlet içinde köktendincilerin kadrolaşmasına ve di­nin siyasallaşmasına yol açtığına dikkat çekerek;

Köktendinciliğin, belli emperyalist ve kapitalist odaklarca, geri kalmış ülkele­re dayatılan küreselleşme söylem ve uygulamalarıyla beslendiğini ve yönlendi­rildiğini saptayarak;

Yukarıda belirtilen odaklarca yönlendirilen yeni ekonomik dünya düzeninin sonucu olarak varsıl ve yoksul ülkeler arasındaki mesafenin açılmasının, gelir dağıtımındaki dengesizliğin artarak büyümesinin, artan işsizliğin yoğunlaşması­nın emekçilerin örgütlenmesini engelleyen, sendikaların etkinliğini azaltan ve yok etme düzeyine indirgeyen düzenekler oluşturulmasının, geniş halk kitleleri­nin tarikatlara ve dinsel topluluklara yönelmesine ortam sağladığını vurgulaya­rak;

Laiklik-devlet, devlet-din ilişkilerinin, devletin inanç özgürlüğü alanındaki rolü­nün ve görevinin hiçbir yasaklama ve kısaltma olmaksızın tartışılması gerektiği­ni belirterek;

Sivas olaylarından çok önce, İsveç'te katıldığı bir yazarlar toplantısında; kök­tendinciliğin uluslararası boyutlarına dikkat çeken ve bu alanda etkin savaşım verilmesi gerektiğini vurgulayan ünlü yazarımız Aziz NESiN'in, 30 Haziran 1995 günü İstanbul'da yaptığı basın toplantısında, kamuoyuna çağrıda bulunarak, kökten dincilik konusunda uluslararası bir konferans girişimi başlatmasından bu yana, çeşitli sivil toplum örgütleri ve duyarlı kesimlerin katılımıyla iki yıla yakın süren bir hazırlık sonunda gerçekleştirilen bu uluslararası konferansın konuşma­cı ve katılımcı, yukarıda belirtilen bulgular ışığında, aşağıdaki görüş ve istemle­rini kamuoyuna duyurmayı görev bilmektedir.

1- Köktendinciliği besleyen ortamı ve yaşanmakta olan ekonomik, toplumsal, siyasal ve kültürel çarpıklıkları gidermek için tüm yurttaşlar, siyasal partiler ve si­vil toplum örgütlerini üzerine düşen sorumluluklarını yerine getirmeye çağırıyo­ruz.

2- Türkiye'nin seçilmiş en yüksek organı olan TBMM'yi, konuya ilişkin görev­leri yaparak parlamento içinde çözümler üretmeye çağırıyoruz.

3- Türkiye Cumhuriyeti'nin tüm siyasal kurumlarını ve tüm yargı organlarını bu konuda duyarlılık göstermeye çağırıyoruz.

4- Basın yayın kuruluşlarıyla, kitle iletişim araçlarını, haklı olarak Susurluk olayına gösterdikleri özen ve duyarlılığı, köktendincilik konusunda da gösterme­ye çağırıyoruz.

5-Siyasal iktidar, demokratik laik cumhuriyetin yaşaması ve gelişmesi için duyarlı, örgütlü, haklarının ayırdında ve sorumluluklarını yerine getiren yurttaşla­rın yetiştirilmesi amacıyla, eğitim dizgesini, öğretim birliği ilkesine göre yeni baş­tan yapılandırmaya çağırıyoruz.

6- Sivil toplum örgütlerini ve kitle iletişim araçlarını, halkın siyasal eğitimi için girişkenliği ele almaya ve bu konuda daha etkin yayımlar yapmaya çağırıyoruz.

7- Ulusal ve uluslararası demokratik kuruluşları, insanlığın ortak sorunu olan köktendinciliğe karşı, aralarında iş ve güç birliği yapmaya çağırıyoruz.

8- Siyasi Partiler Yasası'nda bulunan ve siyasal partiler için kapatma gerek­çesi sayılan, partilerin Diyanet işleri Başkanlığı'nın, bir devlet kurumu olmaktan çıkarılmasını ileri sürmeme yasağının kaldırılmasını ve bu kurumun varlık nede­ni dahil tüm boyutlarıyla tartışılmasını talep ediyoruz.

Mart 1997- Ankara